Για το βιβλίο «Ζώντας μαζί»
Παραθέτει τα αποτελέσματα από συστηματικές και εμπεριστατωμένες μελέτες, δικές του, αλλά και πολλών άλλων ερευνητών και στοχαστών, βγαλμένες από σειρά πειραματικών ερευνών, στο χώρο των επιστημών του ανθρώπου.
Περιγράφει και αναλύει το «κατευθυντικό» μοντέλο που, δυστυχώς, κυριαρχεί σήμερα στις σχέσεις των ανθρώπων και το οποίο επιθυμεί να ξεριζώσει. Αναφέρεται στους «καταναγκασμούς» που το μοντέλο αυτό χρησιμοποιεί για να επικρατεί και να διαιωνίζεται σε όλες τις κοινωνίες. Η λέξη καταναγκασμός έχει την έννοια του εξαναγκασμού, της επιβολής, της καταπίεσης, της βίας. «Οι καταναγκασμοί θα παραμένουν πάντα καταναγκασμοί και ο άνθρωπος θα επιδιώκει πάντα να τους αποφεύγει».
Υπογραμμίζει ότι κανένας δεν μπορεί να αποφασίζει, στη θέση μας, για το καλό μας και όταν αυτό συμβαίνει είναι ολέθριο: «ο άνθρωπος μπορεί να επιθυμεί μόνο ο ίδιος για τον εαυτό του».
Στη συνέχεια αναπτύσσει διεξοδικά το «μη κατευθυντικό» μοντέλο, που είναι και ο απώτερος στόχος του βιβλίου του. Η μη κατευθυντικότητα είναι μια στάση ζωής. Είναι ένας παράγοντας δημιουργίας ουσιαστικών σχέσεων. Δημιουργεί συναισθηματικούς και κοινωνικούς δεσμούς. Ο Michel Lobrot, τη δεκαετία του 60, ενθουσιάζεται από τη μη κατευθυντικότητα των Kurt Lewin και Carl Rogers και την εφαρμόζει στο πανεπιστήμιο PARIS VIII (Viencennes), όπου διδάσκει. Ανήσυχο πνεύμα όμως, όπως είναι, αρχίζει να την εμπλουτίζει και να την εξελίσσει, καταλήγοντας σε ένα άλλο μοντέλο με νέα στοιχεία.
Μας παρουσιάζει λοιπόν, με αναλυτικό τρόπο, το δικό του μοντέλο σκέψης και λειτουργίας που είναι η Παρεμβαίνουσα Μη Κατευθυντικότητα (Non Directivité Intervenante, NDI).
Η Μη Κατευθυντικότητα του Michel Lobrot επιτρέπει, συν τοις άλλοις, την «παρέμβαση». Δεν θέλει να συντηρεί άλλο το μύθο της ουδετερότητας του θεραπευτή ή του εκπαιδευτικού. Αυτό σημαίνει ότι στη σχέση σου με τον άλλον ή με την ομάδα, αφού λάβεις υπόψη σου τα συναισθήματα, τις συγκινήσεις και τις συμπεριφορές, μπορείς να παρέμβεις κάνοντας προτάσεις. Το άτομο, τότε, ή η ομάδα είναι ελεύθεροι να επιλέξουν την πρόταση που τους βοηθά να έρθουν ή να επανέρθουν στην πορεία που θα τους οδηγήσει στην πραγματοποίηση των επιθυμιών τους. Για την NDI, «η παρέμβαση έχει πρωταρχική σημασία· στην ουσία, είναι ο μεταμορφωτικός παράγοντας… δημιουργεί μια νέα εμπειρία που επιτρέπει την πλήρη ανακατάταξη όλης της ψυχικής ζωής...»
Το άλλο νέο στοιχείο είναι η «επικέντρωση στις επιθυμίες». Η Παρεμβαίνουσα Μη Κατευθυντικότητα ξεκινά από τη βασική ιδέα ότι ο άνθρωπος, «όντας ένα ον με επιθυμίες, είναι ένας δημιουργός και είναι ο ίδιος οι δυνατότητές του». Επικεντρώνεται στις επιθυμίες του ατόμου ή της ομάδας, έχοντας αναπτύξει τεχνικές ακούσματος των επιθυμιών.
Το μη κατευθυντικό κίνημα υποστηρίζει την πραγμάτωση των
επιθυμιών μας, επειδή, όπως θα δούμε, η πραγμάτωση των επιθυμιών μας μάς οδηγεί
στην αναγνώριση των επιθυμιών του άλλου.
Ακόμα ένα νέο πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η προτεραιότητα που δίνει στη σχέση. Καλλιεργεί σχέσεις αμοιβαιότητας, όπου κανένας δεν έχει εξουσία πάνω στον άλλον.
Στο βιβλίο αυτό, ο Michel Lobrot, αναπτύσει διάφορες νέες ενδιαφέρουσες θεωρίες, όπως τη διαδικασία της συναισθηματικής «ακτινοβολίας» και τον μηχανισμό της «αντήχησης». Πρόκειται για ψυχολογικές καταστάσεις που συμβαίνουν, όπως λέει, «όταν τα άτομα καταφέρουν να συναντηθούν πραγματικά».
Η NDI, μέσα από τη θεωρία και την πρακτική της, φιλοδοξεί να συμβάλλει στη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας, ενός νέου ανθρωπισμού.
Στην Ελλάδα η NDI άρχισε να γίνεται γνωστή και να εφαρμόζεται ως εκπαιδευτική μέθοδος και μέθοδος ψυχοθεραπείας από το 1985.
Καίτη Κανακάκη